Có một khoảnh khắc mà ai trên con đường sự nghiệp rồi cũng gặp. Khoảnh khắc ngồi xuống chiếc ghế mà mình đã phấn đấu để “được” ngồi vào, nhìn ra tầm view mà mình hằng ao ước, nhưng lại thấy… chẳng có gì đặc biệt.
Tiền, danh, địa vị, bằng khen? Tất cả còn đó. Nhưng niềm vui, sự hứng khởi, cảm giác “đáng sống” thì đã trôi đâu mất.
Hắn gọi đó là “khoảng lặng giữa đời” – cái hố đen kỳ quặc nuốt chửng mọi thành tựu và thành tích. Hắn biết quá rõ cảm giác này, từng đêm nằm thao thức tự hỏi: “Mình đã leo tới đây để làm gì? Ai thật sự quan tâm đến những con số này?”
Hắn không đơn độc. Rất nhiều người tìm đến hắn, những gương mặt thành đạt nhưng ánh mắt mệt mỏi. Vẻ ngoài bóng bẩy đắt tiền, nhưng bên trong là cảm giác trống rỗng không thể lấp đầy. Hầu hết đều không dám thú nhận với ai, vì ngại ngùng. Thành công rồi còn đòi hỏi gì nữa? Nhưng đó chính là vấn đề lớn nhất của khoảng lặng này: nó đến khi bạn không còn lí do gì để than phiền.
NHỮNG NGỌN CỜ BÁO HIỆU KHOẢNG LẶNG
Nó không ồn ào như cơn khủng hoảng tuổi trung niên. Hắn từng thấy những người đàn ông bốc đồng mua xe thể thao, bỏ gia đình để theo đuổi tình yêu tuổi đôi mươi. Khoảng lặng tinh tế và âm thầm hơn nhiều.
“Tôi vẫn đi làm đều đặn. Vẫn hoàn thành công việc. Nhưng tôi không còn thức dậy với cảm giác háo hức nữa.” – Một học viên của hắn thổ lộ.
“Tôi cứ tự hỏi liệu mình có đang làm điều gì có ý nghĩa hay không. Những con số trên bảng cân đối kế toán, những buổi họp với khách hàng, tất cả dường như chỉ là… trò chơi.” – Một người khác nói.
“Thành công không còn có vị ngọt nữa. Mỗi dự án hoàn thành chỉ dẫn đến dự án tiếp theo, và tôi không còn thấy điểm dừng ở đâu.” – Một kiến trúc sư tâm sự.
Hắn nhận ra những dấu hiệu này dễ dàng qua ánh mắt và cử chỉ của từng người tìm đến. Những gương mặt thành đạt, tự tin trước đám đông, nhưng khi ngồi một mình với hắn, họ thú nhận về cảm giác nặng nề mỗi sáng thức dậy – không phải vì mệt mỏi thể xác, mà là sự trống rỗng của linh hồn. Họ kể về những buổi họp thành công mà không còn mang lại niềm vui. Họ thổ lộ những câu hỏi cứ lởn vởn trong đầu: “Mình đang giúp ích được gì cho đời thực sự? Hay chỉ đơn thuần kiếm tiền và xây dựng danh tiếng?”
Qua một cơ số năm tu luyện và thực hành Khí Đạo Himalaya, hắn đã hiểu rõ địa hình của “vùng đất” mà họ đang lạc lối. Hắn biết, để vượt qua khoảng lặng này, không phải chạy trốn mà phải đi xuyên qua nó.
GIỮA KẼ NỨT CỦA TƯỜNG THÀNH “THÀNH CÔNG”
Có một lời dạy cổ trong Khí Đạo: “Khoảng lặng không phải là kẻ thù; nó là tiếng gọi của Đại Ngã, đang mời bạn đi xa hơn, nhìn rộng hơn.”
Nhiều người tưởng rằng khoảng lặng này là dấu hiệu của thất bại, của sai lầm. Họ tìm đến rượu, mua sắm, tình dục, hay thậm chí là công việc nhiều hơn nữa để trốn chạy sự trống rỗng. Nhưng đó chỉ là giải pháp tạm thời.
Khoảng lặng này đến từ một chuyển biến sâu sắc bên trong: giai đoạn mà nhiều triết gia gọi là “chiều sâu thứ hai của cuộc đời”, khi tâm hồn đã no đủ với thành công vật chất và khao khát điều gì đó sâu sắc hơn, ý nghĩa hơn.
Một người từng đến gặp hắn sau khi đã thử mọi cách. Anh ta đã thay đổi công việc, thay đổi bạn đời, thay đổi nơi sống, nhưng cảm giác trống rỗng vẫn theo anh khắp nơi. “Tôi nghĩ có gì đó sai sai với tôi,” anh ta nói. “Tôi có tất cả mọi thứ mà người khác thèm muốn, nhưng tôi chẳng thấy hạnh phúc.”
“Không phải có gì đó sai sai với anh,” hắn đáp, “mà là có gì đó đang thức tỉnh bên trong anh.”
LÀM GÌ KHI ĐỐI DIỆN VỚI KHOẢNG LẶNG?
Có thể coi khoảng lặng này như một bằng cấp danh giá mà linh hồn trao cho bạn. Nó chứng nhận rằng bạn đã hoàn thành “khóa học thành công đời thường” và giờ đây bạn đủ điều kiện để bước vào một lớp học cao hơn.
Qua nhiều năm làm việc với những người đang vượt qua khoảng lặng này, hắn đã chứng kiến những phương pháp nào thực sự hiệu quả.
NHÌN LẠI HÀNH TRÌNH, KHÔNG PHẢI ĐỂ NUỐI TIẾC, MÀ ĐỂ NHỚ LẠI NGỌN LỬA BAN ĐẦU
Mỗi người đều bắt đầu hành trình sự nghiệp với một động lực nào đó – có thể là đam mê, tò mò, khát vọng tạo ra tác động, hoặc đơn giản là muốn chứng tỏ bản thân. Dòng chảy cuộc sống thường làm chúng ta xa rời những động lực nguyên bản ấy.
Hắn gợi ý với bạn: Hãy dành thời gian ngồi yên lặng, thở sâu, và nhìn lại hành trình của mình. Không phải để đánh giá, không phải để phán xét, mà chỉ để nhớ lại. Khi nào bạn cảm thấy hạnh phúc nhất? Khi nào bạn cảm thấy công việc có ý nghĩa nhất? Điều gì đã thôi thúc bạn bước vào con đường này từ đầu?
Một giám đốc chi nhánh ngân hàng một tỉnh miền Trung sau khi làm bài tập này đã thẫn thờ, xúc động khi nhớ lại ngày đầu tiên anh giúp một người nông dân vay được tiền xây nhà sau bao năm bị từ chối. “Cảm giác đó… tôi đã quên mất cảm giác đó,” anh ta nói. “Khi nào tôi bắt đầu chỉ quan tâm đến số liệu, mà quên mất những con người đằng sau con số?”
BA VÒNG TRÒN ĐỒNG TÂM – TÌM LẠI BẢN ĐỒ LINH HỒN
Khí Đạo có một bài tập đơn giản nhưng sâu sắc để tìm lại ý nghĩa công việc. Bạn cũng hoàn toàn có thể thực hành bài tập này bằng cách vẽ ba vòng tròn đồng tâm trên một tờ giấy. Không cần phải đẹp, chỉ cần đủ rộng để viết.
Trong vòng tròn nhỏ nhất ở giữa, viết ba giá trị quan trọng nhất với bạn – những giá trị mà nếu thiếu chúng, cuộc sống sẽ không còn là của bạn nữa. Đừng viết những giá trị “nghe có vẻ đúng đắn” như “chính trực” hay “xuất sắc”. Hãy thật lòng với chính mình. Có thể là “tự do”, “sáng tạo”, “phiêu lưu”, “kết nối”, hoặc thậm chí là “an toàn” hay “bình yên”.
Trong vòng tròn thứ hai, viết những kỹ năng và năng lực tự nhiên của bạn: những thứ bạn làm tốt mà không cần cố gắng quá nhiều. Có thể là “kể chuyện”, “giải quyết vấn đề”, “tổ chức”, “lắng nghe”, “phân tích”, “chăm sóc người khác”, v.v.
Trong vòng tròn ngoài cùng, viết những nhu cầu của thế giới mà bạn nhận thấy và quan tâm. Có thể là “giáo dục cho trẻ em nghèo”, “thiết kế đô thị bền vững”, “chăm sóc sức khỏe tâm thần”, “bảo vệ môi trường”, v.v.
Chỗ ba vòng tròn giao nhau – đó chính là gợi ý về “Dharma” của bạn, lí do linh hồn bạn tồn tại trên đời này. Khi công việc của bạn càng gần với điểm giao nhau này, bạn sẽ càng cảm thấy nó có ý nghĩa.
Một nữ doanh nhân sau khi làm bài tập này đã nhận ra rằng ba giá trị cốt lõi của mình là “tự do”, “sáng tạo” và “gắn kết”, nhưng công việc hiện tại chỉ mang lại tiền bạc và địa vị. Cô đã dũng cảm tái cấu trúc doanh nghiệp của mình, từ bỏ một số khách hàng doanh nghiệp béo bở để tập trung vào các dự án cộng đồng. Lợi nhuận không tăng, nhưng niềm vui sống của cô đã tăng gấp mười.
KHÔNG GIAN CHO SỰ TRỐNG RỖNG
Khi mất phương hướng trong rừng, những người sống sót không phải là những người cứ chạy mãi. Mà là những người biết dừng lại, quan sát, và lắng nghe.
Khoảng lặng giữa đời cũng vậy. Ta không thể chạy thoát nó bằng việc liên tục bận rộn. Tất cả những cuốn sách dạng “bí kíp thành công”, những bài giảng đạo đức, những lời khuyên của bạn bè… chúng có thể giúp ta trốn tránh tạm thời, nhưng không thể giải quyết tận gốc.
Thay vào đó, hãy cho phép mình vào “sa mạc” – không phải sa mạc thật, mà là sa mạc của tâm hồn. Một ngày mỗi tháng, bạn hãy thử tắt điện thoại, tách khỏi internet, không đọc sách, không xem phim, không nói chuyện với ai. Chỉ ở với chính mình, đi dạo trong thiên nhiên, ngồi bên dòng suối, nhìn mây trôi.
Ban đầu, nhiều người thấy kinh hãi. Một luật sư đã vật vã trong ngày đầu tiên, vì anh ta không thể chịu nổi cảm giác “không làm gì cả”. Nhưng đến lần thứ ba, anh ta bắt đầu tìm thấy niềm vui kỳ lạ trong sự vắng mặt của tất cả những thứ từng định nghĩa con người anh ta. Và trong khoảng không ấy, anh ta đã tìm lại được tiếng nói bên trong, thứ mà anh đã lãng quên suốt hai mươi năm theo đuổi sự nghiệp.
TỪ “TÔI ĐẠT ĐƯỢC GÌ” SANG “TÔI ĐÓNG GÓP GÌ”
Khoảng lặng giữa đời thường xuất hiện khi chúng ta đã đạt đến giới hạn của việc lấy đi: lấy tiền bạc, danh vọng, sự công nhận. Linh hồn khao khát cho đi.
Mỗi buổi sáng, trước khi bắt đầu ngày làm việc, bạn hãy dành 5 phút thiền định về câu hỏi: “Hôm nay, làm thế nào mình có thể phụng sự?” Không phải “Mình sẽ hoàn thành những gì?” hay “Mình sẽ đạt được gì?” mà là “Làm thế nào mình có thể mang lại giá trị cho người khác thông qua công việc của mình?”
Một giám đốc marketing đã áp dụng phương pháp này và phát hiện ra rằng câu hỏi “làm thế nào tôi có thể phụng sự?” đã dẫn anh đến những ý tưởng sáng tạo hơn nhiều so với câu hỏi truyền thống “làm thế nào để tăng doanh số?”. Bởi vì khi tập trung vào việc phục vụ khách hàng thay vì chỉ bán hàng cho họ, anh đã tạo ra những chiến dịch không chỉ hiệu quả mà còn có ý nghĩa.
ĐƯA ĐAM MÊ VÀO CÔNG VIỆC
“Ta có nên từ bỏ sự nghiệp hiện tại và theo đuổi đam mê?” – Đây là câu hỏi mà có lẽ không ít người đã hơn một lần tự vấn bản thân mình.
Và câu trả lời của Khí Đạo thường làm nhiều người ngạc nhiên: “Không phải từ bỏ, mà là chuyển hóa.”
Thay vì nghĩ rằng con đường hiện tại và con đường mơ ước là hai con đường hoàn toàn khác nhau, hãy tự hỏi: “Làm thế nào tôi có thể đưa những yếu tố từ đam mê của mình vào công việc hiện tại?”
Một kế toán trưởng đam mê nhiếp ảnh đã tình nguyện chụp ảnh cho sự kiện công ty, rồi sau đó thành lập nhóm tài liệu trực quan để làm cho các báo cáo tài chính dễ hiểu hơn. Không chỉ công việc trở nên thú vị hơn, mà thông tin tài chính cũng được truyền đạt hiệu quả hơn đến các bộ phận khác.
Một giáo viên trung học đam mê âm nhạc đã tạo ra các bài hát để giúp học sinh nhớ các công thức toán học và khái niệm khoa học. Không chỉ học sinh thích thú hơn, mà điểm số của chúng cũng cải thiện đáng kể.
KHOẢNG LẶNG KHÔNG PHẢI LÀ KẺ THÙ
Trong triết lý Khí Đạo, khoảng lặng giữa đời không phải là điều cần “sửa chữa” hay “vượt qua” càng nhanh càng tốt. Nó là một giai đoạn tự nhiên, thậm chí cần thiết trong hành trình phát triển.
Giống như cách cây cối phải trải qua mùa đông để tích lũy sức mạnh cho mùa xuân tiếp theo, tâm hồn chúng ta cũng cần những giai đoạn tưởng chừng như trống rỗng để chuẩn bị cho sự bừng nở mới.
Một bác sĩ phẫu thuật thường xuyên trong trạng thái “mất hứng thú”. Ông đã mất hết đam mê với công việc cứu người từng làm ông tự hào. “Tôi đã cứu hàng trăm mạng người, nhưng tôi không còn cảm thấy điều đó quan trọng nữa,” ông thở dài với vẻ mặt buồn buồn. “Tôi là một bác sĩ tồi phải không?”
Hắn lắc đầu. “Anh không phải bác sĩ tồi. Anh đã quá tập trung vào kỹ thuật mà quên mất con người. Đừng bỏ nghề. Hãy quay lại, nhưng lần này, dành thời gian tìm hiểu câu chuyện của từng bệnh nhân. Biến mỗi ca phẫu thuật thành hành trình chữa lành toàn diện, không chỉ là quy trình y tế.”
Vị bác sĩ đã làm theo. Và tuy ông không thực hiện nhiều ca phẫu thuật hơn, nhưng mỗi ca giờ đây lại mang lại cho ông niềm vui sâu sắc hơn.
LỜI NHẮN GỬI TỪ BÊN KIA KHOẢNG LẶNG
Nếu bạn đang đứng giữa khoảng lặng của chính mình, hãy biết rằng bạn không đơn độc. Khoảng lặng này không phải là dấu hiệu của thất bại hay yếu đuối. Nó là dấu hiệu của sự trưởng thành tâm linh, khi bạn đã sẵn sàng cho một chương mới, sâu sắc hơn của cuộc đời.
Đừng vội vã lấp đầy khoảng lặng bằng những hoạt động vô nghĩa, những món đồ đắt tiền, hay thậm chí những thành tựu mới. Hãy dũng cảm ở lại với nó, lắng nghe nó, để nó dạy bạn những gì bạn cần biết về chính mình và điều bạn thực sự khao khát.
Hãy nhớ rằng, như dòng sông phải đi qua thung lũng trống trải mới đến được biển cả, con người cũng phải trải qua khoảng lặng để đạt đến sự viên mãn thật sự trong sự nghiệp và cuộc sống.
Trong bài viết tiếp theo, hắn sẽ khám phá một khía cạnh khác của hành trình trung niên: “Đứng giữa hai thế hệ – Thách thức và trí tuệ khi trở thành thế hệ sandwich chăm sóc cả cha mẹ già và con cái.” Hắn mong được gặp lại các bạn ở đó, với những trải nghiệm và câu chuyện của riêng bạn để chia sẻ.
