Bầu trời đêm trải rộng bao la trên căn nhà cấp 4 mà hắn đã chọn làm chốn nương thân ở một vùng đất đẹp như tranh vẽ, xã Hòa Phú, huyện Hòa Vang, Đà Nẵng.
Những vì sao xa xăm lấp lánh, như những con mắt của vũ trụ đang lặng lẽ quan sát cuộc đời trần thế. Đêm nay, như mọi đêm, hắn ngồi trong sân, lưng thẳng như thanh kiếm, hít thở những luồng khí tinh khiết của trời đất. Ngót sáu mươi năm nhân thế, với hắn, còn khướt mới đủ để còng tấm lưng, nhưng đã quá đủ để nhìn thấu hư – thực của cuộc đời.
Ngót sáu mươi năm hắn đã sống. Đã “lên voi xuống chó”, vinh – nhục đã từng… Ngót sáu mươi năm nhìn nắng lên rồi tắt, trăng tròn rồi khuyết. Dẫu tóc đã điểm sương, nhưng thân thể vẫn cứng cáp, dẻo dai nhờ năm tháng luyện tập Khí Đạo. Đôi mắt hắn vẫn sắc bén không chỉ vì nhìn xa, mà vì đã nhìn thấu. Nhìn thấu những giả dối, phù phiếm, trò đời xoay vần như bánh xe không ngừng nghỉ.
“Năm không với con” – hắn nghe những câu ấy đâu đó trên mạng xã hội, từ FB một người xa lạ. Nhưng lạ thay, nó ám ảnh hắn cứ như thể là cuộc đời của hắn sẽ phải như vậy, là như vậy…
1/”KHÔNG VỘI VÀNG CHIA TÀI SẢN CHO CON KẺO ĐẾN LÚC SA CƠ KHÔNG CÓ CHỖ DỰA VÀO…”
(Ghi chú: Những nhân vật trong bài viết này hoàn toàn là sản phẩm từ trí tưởng tượng của một thằng chỉ biết ngồi xó nhà tập khí công và chém gió, nhưng không nhất thiết phải khác với đời thực)
Bạn vong niên của hắn, lão Hải, người đàn ông từng bước qua bom đạn những năm tháng chiến tranh không hề run rẩy, giờ lại đứng trước mặt hắn, đôi vai rắn rỏi bỗng chốc như chùng xuống.
“Chúng nó đuổi tao đi,” lão nói, giọng khàn đặc vì khói thuốc và nỗi uất nghẹn. “Chính đứa con tao đẻ ra, nuôi lớn bằng máu và nước mắt đã bảo tao cuốn gói ra khỏi căn nhà mà chính tay tao dựng nên.”
Dưới ánh trăng bạc đang dần lên cao, hắn nhìn vào đôi mắt của lão, thấy ở đó không chỉ nỗi đau, mà còn cả sự ngỡ ngàng, như thể lão không thể tin rằng chính máu mủ của mình lại có thể đối xử với mình tàn nhẫn đến thế.
Lão Hải đã trao tặng tất cả – căn nhà mặt phố, mảnh đất ngoại ô, và cả những đồng tiền dành dụm cả đời – cho đứa con trai duy nhất. Bây giờ, lão sống trong một căn phòng trọ ẩm thấp, rộng chưa đầy mười mét vuông, nơi ánh sao chỉ lọt vào được vài giờ mỗi đêm qua khe cửa hẹp.
“Tao đã làm sai điều gì?” – lão hỏi, đôi bàn tay chai sạn vì năm tháng nắm chặt điếu thuốc đã tàn. “Hay chính tại vì tao quá thương con, mà quên mất rằng tình thương đôi khi cũng có thể trở thành gánh nặng cho người được thương?”
Hắn không có câu trả lời cho lão.
Với kinh nghiệm tu luyện Khí Đạo, hắn biết rằng, trong cuộc đời này, có những ranh giới không thể xóa nhòa – ranh giới giữa cho đi và giữ lại, giữa yêu thương và khôn ngoan. Như dòng sông phải có đôi bờ, như cánh chim phải có khoảng trời để bay lượn. Như vũ trụ có những quy luật bất biến mà không sức mạnh nào có thể thay đổi.
2/”KHÔNG BÁN NHÀ ĐI ĐỂ Ở VỚI CON ĐỂ PHÒNG MÂU THUẪN GIA ĐÌNH…”
Nhà không phải chỉ là bốn bức tường và một mái che. Nhà là nơi từng tiếng cười đã vang lên trong những ngày nắng đẹp. Là nơi từng giọt nước mắt đã rơi trong những đêm dài. Là nơi chôn nhau cắt rốn, là nơi đã chứng kiến từng nhịp thở, từng bước đi của một đời người.
Chị Lan, bạn đồng nghiệp cũ, đã bán căn nhà của mình ở phố Giảng Võ để đến sống cùng cô con gái út. Căn nhà ấy đã ở với chị gần sáu mươi năm, đã chứng kiến chị từ một thiếu nữ xuân thì trở thành một người phụ nữ từng trải, sâu sắc. Chị bán nó vì tình thương con, vì nghĩ rằng tuổi về chiều sẽ có người bên cạnh chăm sóc.
Ban đầu, mọi thứ êm đẹp. Chị hạnh phúc được ôm cháu ngoại mỗi sáng, được nghe tiếng cười nói râm ran trong bữa cơm tối. Nhưng rồi từng chút một, hạnh phúc ấy nứt vỡ, như những vì sao dần mờ đi khi bình minh ló dạng.
“Mẹ không được sắp xếp đồ đạc kiểu này, nhà này có quy tắc riêng của nó.” “Mẹ đừng nấu món đó nữa, chồng con không thích.” “Mẹ đừng kể chuyện xưa cho cháu nghe, nó sẽ nghĩ sai về lịch sử mất.”
Từng câu nói, từng ánh mắt, từng cử chỉ đều như những mũi kim nhỏ, đâm vào trái tim vốn đã “mong manh dễ vỡ”, cho đến một ngày, chị không thể chịu đựng được nữa.
“Như thể tôi đã trở thành người thừa trong chính cuộc đời mình,” chị nói với hắn trong một buổi chiều đông buốt giá, hai chị em ngồi ngay trước cổng cơ quan cũ. “Tôi không còn là mẹ, không còn là bà, mà chỉ là một vật cản, một chướng ngại cho hạnh phúc của chính con cái tôi.”
Hắn đặt tay lên vai chị, một cử chỉ im lặng nhưng đầy cảm thông, thấu hiểu. Trong nghệ thuật Khí Đạo Himalaya, hắn học cách lắng nghe không chỉ bằng tai, mà bằng cả trái tim và linh hồn. Bàn tay hắn truyền đi không chỉ hơi ấm, mà còn là sự chia sẻ sâu sắc.
Bây giờ, chị Lan sống trong một căn hộ thuê nhỏ bé. Căn nhà cũ đã mất, và cùng với nó, một phần linh hồn của chị cũng đã vĩnh viễn ra đi. Chị như ngôi sao bị bứt ra khỏi bầu trời quen thuộc, lưu lạc giữa khoảng không vô định, không tìm được vị trí để tỏa sáng.
3/”KHÔNG BỎ NHÀ CỬA ĐI TRÔNG CHÁU GIÚP CON. TUỔI GIÀ CŨNG PHẢI TỰ CHĂM LO CHO SỨC KHỎE CỦA MÌNH…”
Đêm đã khuya, những vì sao đang dần rút lui vào vô tận, nhường chỗ cho ánh bình minh sắp ló dạng ở phía đông. Trong những giây phút giao thời này, hắn thường ngồi luyện tĩnh công, hít thở theo phương pháp Khí Đạo Himalaya, cảm nhận sự chuyển động của vạn vật trong cõi tĩnh lặng.
Có một điều nghịch lý là khi chúng ta còn trẻ, ta muốn thời gian trôi nhanh hơn, để mau chóng đạt được những ước mơ, hoài bão. Nhưng khi về già, ta lại khao khát thời gian chậm lại, để có thể tận hưởng từng khoảnh khắc còn lại của cuộc đời.
Nhưng nhiều người không được hưởng điều đó. Họ phải dậy từ tờ mờ sáng để đón cháu đi học, nấu cơm, giặt giũ, rồi lại tất bật đón cháu về. Tuổi về chiều của họ trôi qua trong tiếng trẻ khóc, tiếng la hét, và cảm giác kiệt sức triền miên.
“Cụ” Lý (nick name của một lão anh già đã từng đi xuất khẩu lao động tại Liên Xô, cùng thời hắn đi học), người từng tập một lớp nhập môn Khí công Himalaya với hắn cách đây trên chục năm, giờ chỉ còn là cái bóng mờ của chính mình. Mỗi sáng thằng cha “Cụ Lý” dắt theo hai đứa cháu ngoại đến trường. Lão đợi đến khi tan học, đón các cháu về, nấu cơm, dọn dẹp, rồi lại đưa các cháu đi học thêm. Lão làm việc đó mỗi ngày, không nghỉ ngơi, không than vãn.
“Tao phải giúp con gái,” lão nói, dù cơ thể vạm vỡ ngày nào giờ đã gầy guộc, không còn sức lực. “Nó vất vả kiếm tiền, chồng nó thì bận công việc. Nếu không có tao, ai sẽ chăm sóc bọn trẻ?”
Hắn thường thấy lão ngồi một mình trên ghế đá công viên trước đền Thủ Lệ, nơi hắn vẫn tập Khí Đạo. Lão ngồi đó, mắt nhìn lên bầu trời, như tìm kiếm một ngôi sao đã tắt từ lâu. Đôi vai rộng ngày nào giờ đã rung lên từng cơn vì ho. Lão không nói, nhưng hắn biết, cơn ho ấy không chỉ vì tuổi tác, mà còn vì cái giá phải trả cho tình yêu quá mức.
Một tháng trước, lão không đến công viên nữa. Hắn nghe nói lão đã nhập viện vì đột quỵ. Con gái lão bận rộn với công việc, chỉ kịp vào thăm lão mỗi tuần một lần, mang theo vài quả cam và lời hỏi thăm vội vã.
“Bố ơi, bố khỏi nhanh lên! Nếu không ai sẽ đón cháu đi học?” – đó là câu đầu tiên cô con gái hỏi khi lão tỉnh lại sau cơn mê.
Lão “Cụ Lý” chỉ im lặng. Đôi mắt đục ngầu nhìn lên trần nhà bệnh viện trắng toát, nơi những vết nứt chạy dài như những nhánh sông khô cạn trên bản đồ một đất nước không tên.
4/”KHÔNG THIÊN VỊ CÁC CON KẺO CON CÁI BẤT HÒA, GIA ĐÌNH LỤC ĐỤC…”
Tình thương cũng như nước, chảy đến đâu, nơi đó sẽ xanh tươi. Nhưng nếu chảy không đều, nó sẽ tạo nên những ốc đảo xanh tươi giữa sa mạc khô cằn, và từ sự tương phản ấy, những mầm mống của hận thù sẽ nảy sinh.
Trong nhiều năm luyện tập và truyền dạy Khí Đạo, hắn đã học được rằng sự cân bằng là yếu tố quan trọng nhất – cân bằng trong thân thể, trong hơi thở, và đặc biệt là trong tâm hồn. Nhưng không phải ai cũng hiểu được điều đó.
Hoàng Tuấn (1962), bạn cũ của hắn từ những ngày còn trèo me trèo sấu trên những vỉa hè Hà Nội, có hai đứa con trai. Cả hai đều mang những dòng máu của Tuấn, cùng lớn lên dưới một mái nhà, ăn cùng một mâm cơm. Nhưng từ nhỏ, Tuấn đã dành tình yêu thương và sự kỳ vọng không đồng đều cho chúng.
“Thằng cả nó thông minh, có tài,” Tuấn thường nói với hắn, niềm tự hào không giấu nổi trong giọng nói. “Còn thằng út, nó không có khả năng gì đặc biệt. Đầu óc chậm chạp, học hành lẹt đẹt.”
Và thế là, thằng cả được gửi đi du học nước ngoài, được đầu tư vào những khóa học đắt tiền, được trao cho những cơ hội tốt nhất. Còn thằng út, nó lớn lên trong cái bóng của anh mình, lặng lẽ nhìn cha dành tất cả tình yêu và niềm tin cho người anh trai xuất sắc.
Đã bao lần hắn và bạn bè khuyên Tuấn hãy công bằng hơn, hãy nhìn ra giá trị riêng của từng đứa con, nhưng anh ta không nghe. Tuấn như người đi trên dây, đôi mắt chỉ nhìn thẳng vào một điểm, không nhận ra mình đang nghiêng về một bên quá mức.
Ấy vậy mà, cuộc đời lại có những khúc quanh không lường trước được, như những vì sao đôi khi đổi chỗ trên bầu trời đêm. Thằng cả, sau khi tốt nghiệp đại học danh tiếng, đã ở lại nước ngoài, chỉ về thăm cha đôi ba năm một lần. Còn thằng út, dù mang trong lòng bao nỗi tủi hờn, vẫn là người ở lại, chăm sóc cha già trong những ngày tháng cuối đời.
Hắn đã ngồi bên giường bệnh của Hoàng Tuấn vào ngày cuối cùng. Trong căn phòng bệnh viện lạnh lẽo, không một ngôi sao nào chiếu qua ô cửa kính, chỉ có ánh đèn neon trắng bệch soi rõ từng nếp nhăn trên gương mặt già nua. Tuấn nắm chặt tay hắn, ánh mắt lờ đờ nhưng thi thoảng lại cố gắng lóe lên như hai ngôi sao sắp tắt.
“Tao đã sai rồi,” Tuấn thì thầm, giọng yếu ớt như tiếng gió thoảng qua kẽ lá. “Tao đã không biết yêu thương đúng cách. Tao đã không nhìn thấy rằng giá trị của một con người không phải là những thành tích bề ngoài, mà là tấm lòng họ dành cho người khác.”
Nhưng lời hối hận ấy đã đến quá muộn. Thằng út có thể tha thứ, nhưng vết thương trong trái tim nó có lẽ sẽ không bao giờ lành lại được nữa.
5/”KHÔNG BÁN NHÀ TRẢ NỢ CHO CON…”
Trong một lớp học nhập môn Khí công Himalaya cách đây đã lâu, hắn để ý thấy có một học viên ngồi ngay hàng đầu nhưng hầu như không tiếp thu được gì. Người phụ nữ này trông vô cùng mệt mỏi, chán chường, đôi mắt thể hiện một nỗi đau sâu thẳm mà không lời nào có thể diễn tả.
Mãi về sau, trong một vài lần chị ấy nhờ tư vấn bài tập chữa bệnh trầm cảm, mất ngủ, thì cũng tự thổ lộ hoàn cảnh của mình: “Tôi đã bán căn nhà,” chị nói, giọng trầm đục như tiếng sao rơi trong đêm vắng. “Căn nhà duy nhất tôi có, nơi tôi đã sống cả đời, nơi chồng tôi đã mất…”
Hắn không hỏi vì sao. Chỉ im lặng chờ đợi. Và câu chuyện dần dà tuôn ra, như dòng nước vỡ bờ sau cơn mưa lớn.
Con trai chị, đứa con trai duy nhất, đã mắc nợ vì cờ bạc. Không phải lần đầu, mà là lần thứ ba, thứ tư, hay thứ mười, chị không còn nhớ rõ nữa. Mỗi lần như vậy, chị lại móc hết tiền tiết kiệm, bán hết nữ trang, thậm chí vay mượn để cứu con.
Lần này, số tiền quá lớn. Bọn chủ nợ đe dọa sẽ cắt ngón tay, móc mắt nếu không trả đúng hạn. Và thế là, chị quyết định bán căn nhà – món tài sản cuối cùng, nơi chứa đựng tất cả ký ức của một đời người.
“Tôi biết mình đang làm điều dại dột,” chị nói, ánh mắt hướng lên bầu trời đêm, nơi những vì sao lấp lánh như những viên kim cương rắc trên nền nhung đen. “Tôi biết nó sẽ không thay đổi, sẽ lại tiếp tục con đường cũ. Nhưng nó là con tôi, là máu mủ của tôi. Tôi không thể để nó bị hại, dù cho lỗi lầm là do chính nó gây ra.”
Vài năm sau, hắn nghe tin chị đã vào một Trung tâm bảo trợ xã hội. Con trai chị đã biến mất sau khi nhận số tiền bán nhà. Chị không còn nơi nào để đi, không còn ai để nương tựa.
Trong một lần có việc đi qua đó, hắn rẽ vào thăm chị.
“Tôi không trách nó,” chị nói, ánh mắt xa xăm nhìn qua khung cửa sổ, nơi những hạt mưa vẫn không ngừng rơi xuống mặt đất khô cằn. “Tôi chỉ trách mình đã yêu không đúng cách. Đã nhận thay những gánh nặng mà lẽ ra con tôi phải tự mang lấy.”
Hắn lặng người nhìn đôi vai gầy guộc của chị, cảm nhận được sự rung lên từng đợt khi chị khóc. Một cách im lặng, không tiếng nức nở, như cách những người đã quen với nỗi đau thường khóc.
Hắn nắm lấy bàn tay gân guốc của chị, và truyền vào đó một luồng Khí tinh khiết từ lòng bàn tay, như cách hắn vẫn làm khi muốn an ủi những học viên đang đau đớn. Không phải để xoa dịu nỗi đau thể xác, mà là để an ủi một trái tim đã vỡ thành từng mảnh.
NHỮNG BỜ XA CÁCH, NHỮNG NHỊP CẦU NỐI
Giờ đây, khi màn đêm buông xuống, và những vì sao bắt đầu lấp lánh trên bầu trời vô tận, hắn ngồi tĩnh tọa trong sân, hít thở những luồng khí tinh khiết từ vũ trụ. Ngót sáu mươi năm nhân gian, hắn đã thấy quá nhiều nỗi đau, quá nhiều niềm vui, và quá nhiều bài học mà cuộc đời đã dạy.
“Năm không với con” không phải là bức tường ngăn cách giữa các thế hệ. Nó là những nhịp cầu được xây dựng bằng sự khôn ngoan và tình yêu thương đích thực. Là lời nhắc nhở rằng, để yêu thương ai đó một cách trọn vẹn, đôi khi chúng ta phải biết buông tay, để họ tự đi trên con đường của mình.
Như bầu trời đêm không giữ chặt những vì sao, mà để chúng tự do tỏa sáng trong không gian vô tận, tình yêu thương cũng cần những khoảng cách để không biến thành gánh nặng, thành xiềng xích trói buộc cả người cho lẫn người nhận.
Hắn nghĩ về lão Hải, về chị Lan, về “Cụ Lý”, Hoàng Tuấn, và chị Hương. Những người bạn đã dạy hắn rằng, con đường dài nhất không phải từ Đông sang Tây, mà là từ người già đến người trẻ, từ thế hệ này sang thế hệ khác. Và trên con đường ấy, mỗi người phải tự mang hành trang của mình, tự chịu trách nhiệm cho những lựa chọn của đời mình.
Vì cuối cùng, tình yêu đích thực không phải là sự phụ thuộc hay áp đặt, mà là sự tôn trọng không gian sống và quyền được sống đúng với lựa chọn của mỗi người. Dù cho, đôi khi điều đó có nghĩa là phải chấp nhận những khoảng cách, những đôi bờ xa cách.
Bầu trời đêm vẫn trải rộng trên đầu, với vô vàn những vì sao lấp lánh. Mỗi ngôi sao là một thế giới riêng, một trải nghiệm riêng, một cuộc đời riêng. Chúng cách xa nhau hàng triệu năm ánh sáng, nhưng vẫn cùng tạo nên một bức tranh hoàn hảo. Và có lẽ, đó chính là điều mà “Năm không với con” muốn dạy chúng ta: rằng trong những khoảng cách ấy, trong những đôi bờ xa cách ấy, vẫn có thể tồn tại một tình yêu sâu sắc, một sự kết nối không thể phá vỡ, một sự tôn trọng lẫn nhau giữa các thế hệ.
(Hình ảnh sưu tầm trên mạng)
===================
Nếu bạn thấy đồng cảm với bài viết này, hãy chia sẻ để lan tỏa.
Biết đâu đấy, sẽ có ai đó cần đến nó…
