Các phần trước xin xem tại đây:
Phần 1: https://khiconghimalaya.vn/tai-lieu-huong-dan-thuc-duong-tot-cho-suc-khoe-ket-hop-voi-khi-cong-himalaya/
Phần 2: https://khiconghimalaya.vn/phuong-phap-thuc-duong-ohsawa-macrobiotic-ket-hop-voi-khi-cong-himalaya-phan-2/
Phần 3: https://khiconghimalaya.vn/phuong-phap-thuc-duong-dia-trung-hai-mediterranean-diet-ket-hop-voi-khi-cong-himalaya-phan-3/
I. Giới thiệu về Phương pháp Ayurveda
Ayurveda là hệ thống y học cổ truyền Ấn Độ có từ hơn 5.000 năm trước, được xây dựng trên nền tảng của việc cân bằng giữa cơ thể, tâm trí và tinh thần. Theo Ayurveda, cơ thể con người được điều chỉnh bởi ba yếu tố năng lượng chính gọi là Doshas: Vata (gió), Pitta (lửa) và Kapha (đất và nước). Sự mất cân bằng của ba yếu tố này dẫn đến bệnh tật. Để duy trì sức khỏe, Ayurveda khuyến khích chế độ ăn uống và lối sống phù hợp với yếu tố Dosha của mỗi người.
II. Nguyên tắc dinh dưỡng của Phương pháp Ayurveda
1. Thực phẩm dựa trên Dosha
Ayurveda chia thực phẩm thành các nhóm phù hợp với từng loại Dosha. Việc ăn uống theo Dosha giúp duy trì sự cân bằng năng lượng trong cơ thể, giảm nguy cơ bệnh tật và tăng cường sức khỏe toàn diện.
Phương pháp Ayurveda chia con người thành 3 nhóm Vata, Pitta, và Kapha dựa trên Doshas, tức là các nguyên tố và năng lượng chính kiểm soát cơ thể và tâm trí. Mỗi Dosha đại diện cho một sự kết hợp của các yếu tố tự nhiên:
-Vata (Không khí và Ether): Liên quan đến chuyển động và lưu thông trong cơ thể, bao gồm hơi thở, tuần hoàn, và sự di chuyển của tế bào. Người thuộc nhóm Vata thường có cơ thể gầy, nhanh nhẹn, nhưng dễ lo âu và khô da
-Pitta (Lửa và Nước): Kiểm soát sự trao đổi chất và tiêu hóa. Người nhóm Pitta thường có thể chất trung bình, da sáng, tính nóng, dễ nổi nóng, nhưng quyết đoán và thông minh.
-Kapha (Đất và Nước): Liên quan đến sự ổn định và cấu trúc của cơ thể. Người nhóm Kapha thường có thân hình to, vững chắc, tính cách điềm đạm nhưng dễ tăng cân và chậm chuyển hóa.
Sự cân bằng của các Doshas trong mỗi người quyết định sức khỏe và tính cách của họ.
a. Chế độ ăn cho người Vata (gió)
- Đặc điểm: Người có Vata thường có cơ thể mảnh mai, dễ bị lạnh và căng thẳng. Cơ thể dễ mất cân bằng nếu ăn thực phẩm khô hoặc quá nhẹ.
- Thực phẩm nên ăn: Các thực phẩm ấm, giàu dầu mỡ và giàu độ ẩm như gạo, lúa mạch, bơ, các loại hạt, dầu mè, khoai lang.
- Thực phẩm cần tránh: Các thực phẩm khô, lạnh và nhiều chất kích thích như cà phê, trà đen, thực phẩm chiên rán.
b. Chế độ ăn cho người Pitta (lửa)
- Đặc điểm: Người Pitta thường có cơ thể nóng, dễ cáu gắt và tiêu hóa nhanh. Cần ăn những thực phẩm có tính mát để làm dịu cơ thể.
- Thực phẩm nên ăn: Rau củ tươi, các loại dưa leo, bí xanh, bơ, sữa chua, gạo lứt.
- Thực phẩm cần tránh: Thức ăn cay, nóng, dầu mỡ, các loại thịt đỏ.
c. Chế độ ăn cho người Kapha (đất và nước)
- Đặc điểm: Người Kapha thường có cơ thể nặng nề, dễ tích mỡ và ít năng động. Họ cần ăn thực phẩm nhẹ, có tính nóng để tăng cường sự trao đổi chất.
- Thực phẩm nên ăn: Các loại thực phẩm cay, nóng, khô, như ớt, gừng, nghệ, đậu xanh, rau cải xanh.
- Thực phẩm cần tránh: Thực phẩm lạnh, ngọt, béo và nhiều dầu mỡ.
2. Cách chọn thực phẩm theo mùa
Ayurveda khuyến khích ăn các thực phẩm theo mùa để duy trì sự cân bằng tự nhiên. Mùa lạnh nên ăn thực phẩm ấm, giàu dầu mỡ; mùa nóng nên ăn các thực phẩm mát, nhiều nước.
3. Thực phẩm cần thiết cho mọi Dosha
- Gừng và nghệ: Hai loại gia vị này có tính chất chống viêm, giúp tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ tiêu hóa.
- Rau củ hữu cơ: Cung cấp nhiều dưỡng chất thiết yếu, giúp cơ thể thanh lọc và duy trì sự cân bằng.
- Dầu mè: Rất tốt cho việc duy trì độ ẩm cho da và cơ thể, đặc biệt là với người Vata.
III. Sự kết hợp giữa Phương pháp Ayurveda và Khí công Himalaya
1. Lợi ích của việc kết hợp
Phương pháp Ayurveda giúp cân bằng năng lượng thông qua dinh dưỡng đúng cách và lựa chọn thực phẩm phù hợp với Dosha. Khi kết hợp với Khí công Himalaya, cơ thể sẽ đạt được sự cân bằng tuyệt đối giữa năng lượng và dinh dưỡng, từ đó tăng cường khả năng hồi phục và nâng cao sức khỏe toàn diện.
2. Bài tập Khí công phù hợp với từng loại Dosha
a. Bài tập thở sâu kết hợp giãn cơ (Phù hợp cho người Vata)
- Cách thực hiện: Ngồi thẳng lưng, thư giãn cơ thể.
Hít vào từ từ qua mũi, phình bụng lên, giữ hơi trong 4-5 giây.
Thở ra từ từ qua miệng, thót bụng lại, kéo dài hơi thở ra từ 6-8 giây.
Thực hiện đều đặn trong 10-15 phút để tăng cường tuần hoàn khí huyết và giảm căng thẳng cho người Vata.
b. Bài tập nâng và hạ vùng hông (Phù hợp cho người Pitta)
- Cách thực hiện:
- Nằm ngửa, hai chân co gối, hai bàn chân đặt trên sàn.
Hít vào, nâng hông lên khỏi sàn, giữ trong 5 giây, sau đó thở ra và hạ xuống.
Thực hiện 10-15 lần mỗi ngày giúp kích thích tuần hoàn và làm dịu cơ thể.
c. Bài tập xoay thân trên (Phù hợp cho người Kapha)
- Cách thực hiện:
- Đứng thẳng, chân rộng bằng vai, thả lỏng hai tay.
Xoay thân trên từ trái sang phải theo vòng tròn nhẹ nhàng.
Kết hợp với hít thở sâu trong 10-15 phút để cải thiện sự trao đổi chất.
3. Lợi ích khi kết hợp Phương pháp Ayurveda và Khí công Himalaya
- Cân bằng năng lượng tự nhiên: Phương pháp Ayurveda giúp cân bằng năng lượng thông qua chế độ dinh dưỡng, trong khi Khí công Himalaya giúp kích hoạt tuần hoàn khí huyết, từ đó tăng cường sức khỏe tổng thể.
- Tăng cường hệ tiêu hóa và miễn dịch: Chế độ ăn phù hợp với Dosha kết hợp với bài tập thở và giãn cơ giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn và tăng cường hệ miễn dịch.
- Thải độc và giảm căng thẳng: Cả hai phương pháp đều giúp thanh lọc cơ thể, giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng.
IV. Gợi ý thực đơn và lịch tập luyện hàng ngày
1. Gợi ý thực đơn
- Bữa sáng: Cháo yến mạch với hạt chia và trái cây như chuối hoặc đu đủ.
- Bữa trưa: Cơm gạo lứt với đậu phụ xào rau cải xanh, thêm gừng và nghệ.
- Bữa tối: Súp rau củ với cà rốt, cải xanh và bông cải xanh, nấu cùng nghệ và dầu mè.
- Ăn phụ: Hạt bí hoặc hạt điều, kèm một ly sữa hạnh nhân.
2. Lịch tập luyện Khí công Himalaya
- Buổi sáng: Bắt đầu với bài tập thở sâu kết hợp giãn cơ trong 10-15 phút để kích hoạt tuần hoàn khí huyết.
- Buổi trưa: Sau bữa ăn trưa, thực hiện bài tập xoay thân trên để hỗ trợ tiêu hóa.
- Buổi tối: Thực hiện bài tập nâng và hạ vùng hông trong 10-15 phút trước khi đi ngủ để giảm căng thẳng và thư giãn cơ thể.
Sự kết hợp giữa Phương pháp Ayurveda và Khí công Himalaya mang lại sự cân bằng hoàn hảo giữa dinh dưỡng và năng lượng cơ thể. Việc ăn uống phù hợp với Dosha không chỉ giúp cơ thể khỏe mạnh hơn mà còn hỗ trợ khả năng tự phục hồi và duy trì trạng thái tinh thần tích cực. Khi kết hợp cùng Khí công, học viên sẽ thấy sự cải thiện rõ rệt cả về thể chất và tinh thần.
Tác giả: Chưởng môn phái Khí công Himalaya Trần Hoài Văn
Xin vui lòng ghi rõ nguồn “Câu lạc bộ Khí công Himalaya – https://khiconghimalaya.vn” khi phát hành lại thông tin trên.
